Regelmatig word ik ingeroepen als een nanny wat hulp en tips kan gebruiken in haar werk. Zo ook een paar weken geleden, toen de vraag kwam of ik kon gaan coachen on the job bij een van onze nannies, laten we haar Leonie noemen.
Leonie werkt in een gezin met 3 kinderen, in de schoolgaande leeftijd. De ouders werken beiden buitenshuis en Leonie is er na school, om de kinderen een gezellige en waardevolle middag te brengen. Daarnaast zorgt ze voor de boodschappen en doet ze de was. Aan het eind van de dag kookt Leonie en zorgt ervoor dat het eten klaar staat als de ouders binnen komen. Die kunnen dan aanschuiven en nemen het eetmoment dan meteen over.
Omdat Leonie nog niet zo heel lang bij deze familie werkt, loopt ze tegen wat zaken aan. Ze moet nog wennen, natuurlijk en de kinderen zijn ook nog niet helemaal gewend aan de nieuwe situatie. Ze reageren hier allemaal anders op. En het afscheid van de vorige nanny (Sanne) zit nog vers in het geheugen.
De twee oudste kinderen vonden het jammer dat Sanne stopte maar ook wel weer prima dat er een nieuwe nanny is. Voor hen hoeft Leonie niet zo veel te organiseren, behalve “er zijn”. Ze gaan veelal zelfstandig naar buitenschoolse activiteiten en thuis gaan ze ook vaak hun eigen gang.
De jongste, een meisje genaamd Loulou, is nog een stuk jonger. Ze mist Sanne enorm. Ze was gewend aan het reilen en zeilen en hoewel ze Leonie interessant en ook aardig vindt, zou ze toch het liefst willen dat de oude nanny niet weg gegaan was.
Logisch, natuurlijk. Zeker voor jonge kinderen die een hele tijd dezelfde nanny hebben gehad, vanuit de jongste kinderjaren, kan de overgang naar een nieuwe nanny groot zijn. We moeten daar ook zeker niet te gemakkelijk over doen. Een nanny is verantwoordelijk voor de kinderen als de ouders er niet zijn en de meeste van onze nannies werken 40 (of zelfs meer) uur per week. Deze uren zijn flexibel in te delen en vinden hoofdzakelijk plaats in de vrije tijd van de kinderen. Een nanny is dus naast de ouders, vaak de belangrijkste mede-opvoeder en speelt een zeer grote rol in het leven van de kinderen.
Terug naar Leonie. Met de twee oudste kinderen kan ze het goed vinden. Voor Loulou doet ze erg haar best. Ze plant veel leuke activiteitjes en investeert veel van de vrije tijd in haar. Neemt vriendinnetjes mee naar huis, organiseert dans-clubjes, trekt zelfs kleding aan in de lievelingskleur van Loulou. Ondanks al deze lieve gestes, reageert het kind vaak prikkelbaar op Leonie. Ze is brutaal, probeert onder de regels uit te komen en komt haar afspraken niet na. Gromt zelfs als Leonie ’s ochtends binnen stapt. Weigert haar goedendag te zeggen, geeft haar geen hand bij het naar huis wandelen, is knorrig en chagrijnig. Ze probeert daarnaast constant haar zin te krijgen. Leonie ziet het soms niet meer zitten, alles wat ze doet lijkt niet aan te komen bij Loulou en ze vindt het gedrag van het kind erg storend. Wat moet ze doen?
Als ik die middag bij Leonie en Loulou binnen stap, staat er al vanalles klaar om mee te spelen. Leonie heeft het gezellig gemaakt en stelt vragen aan Loulou. Hoe het op school was, of ze nog naar Freeks Wilde Wereld gekeken heeft. Leonie heeft het programma zelf terug gekeken en vraagt aan Loulou of ze die baby-leeuwen ook zo schattig vond. Loulou geeft wel antwoord maar reageert lauw. Vervolgens gaat ze spelen en als Leonie vraagt of ze iets samen wilt doen, kijkt ze met een scheef oog naar mij en zegt dan van niet. Ze draait zich om en verdwijnt naar haar kamer. “Dit gebeurt me echt zo vaak, zucht Leonie. “ ik doe mijn best voor haar maar ze wil gewoon niks met me doen. Zo krijg ik toch geen kans?”
Maar Leonie krijgt die kans heus wel. Het duurt alleen een stuk langer voordat Loulou gewend is aan de nieuwe situatie. Vergelijk het met een beetje heimwee of weemoed naar het oude. In sommige gevallen zou ik zelfs willen spreken van een gevoel van verlies. De kinderen zijn vaak zo ingespeeld op de oude nanny, zij is hun grote houvast. We zien wel eens dat zo’n periode van gewenning wel 6 tot 8 maanden duurt. 6 lange maanden waarin het lijkt alsof het nooit goed zal komen, dat het kind de nieuwe nanny niet zal accepteren. Gelukkig gebeurt dat uiteindelijk altijd wel. Het heeft, een beetje net zoals bij heimwee, tijd nodig.
Toen Loulou terug beneden kwam, had ze een bak met oude poppetjes meegenomen. En zoals vaak in coach-uren, zocht het meisje mij op om mee te spelen. Iemand die een middagje langskomt, neutraal is op elk terrein, dat is voor zo’n kind dan soms de fijnste optie. Zo zaten we al snel samen de popjes van nieuwe outfits te voorzien en ondertussen babbelde ze vrolijk. Tijdens zo’n spelmoment kun je best veel te weten komen als je het een beetje goed aanpakt. Toen we al even bezig waren en Leonie de was aan het doen was buiten gehoor, vroeg ik Loulou hoe ze het vond dat er een nieuwe nanny was.
“Leuk, denk ik” was haar eerste antwoord, gevolgd door: “maar Sanne deed alles anders en die had hele mooie blonde lange haren, die kamde ik vaak en dan deed ik er speldjes in”. Ik vroeg of ze Sanne mistte en of ze haar nog een keer ging zien. “ Ja wel hoor, ze komt over een paar weken thee drinken want zij mist ons ook!”
“ Ja,” zei Leonie in de nabespreking, “dat vind ik nou juist niet handig, dat Sanne langs komt, dan sta ik straks weer helemaal op 0 bij Loulou”. Ik legde haar uit dat het zo niet werkt en dat het voor Loulou belangrijk is om contact te houden met Sanne. Dat dit juist de band tussen Leonie en Loulou ten goede kan komen. Verder gaf ik haar de volgende tips:
- Erken het gevoel bij de kinderen, zij hebben niet de keuze gemaakt voor deze verandering en kunnen last hebben van een gevoel van gemis. Als je dit de tijd geeft (en dan echt zeker een half jaar) en zorgt dat het gevoel er “ mag zijn” geef je het kind de kans de overgang te verwerken.
- Investeer op een goede manier in de kinderen; verdiep je in hun interesses, probeer ook echt met ze te spelen.
- Kom je dan in de knel met je overige taken, bespreek dan met de ouders dat het zal helpen om jullie band te verstevigen.
- Houd in je achterhoofd dat het gedrag naar jou toe niet persoonlijk is. Het is vaak een reactie op de overgang. Soms is de nieuwe nanny dan het haasje. Ga er niet teveel op in en stel je grenzen.
- Probeer waar het kan positieve aandacht te geven en negeer negatief gedrag zoveel mogelijk op het moment zelf. Blijf natuurlijk bij je standpunt “ ik heb je net verteld dat je niet nog een ijsje mag, mijn antwoord blijft dus nee” maar ga verder niet op dat moment ook “ opvoeden”. Bewaar dit voor een later moment waarop het weer gezellig is tussen jullie. Kom er dan op terug zonder het zwaar te maken. “Weet je nog dat je wel 10 keer vroeg of je nog een ijsje mocht, en je boos op me werd toen het niet mocht? Dat vond ik niet leuk. Zullen we voor de volgende keer afspreken dat we dat anders doen?”. En laat het daar dan bij.
- Geef het kind zo veel mogelijk de ruimte, ook in keuzes. Laat ze bijvoorbeeld meebeslissen over het weekmenu, en geef ze dan steeds 2 of 3 opties. Zo kader jij, en beslissen zij.
- Maak het gevoel van verlies bespreekbaar. Je hoeft natuurlijk niet precies te fungeren als de vorige nanny maar als je een paar van haar succesrecepten overneemt dan is dat voor de kinderen heel fijn. Als het even kan; vraag de oude nanny eens mee om iets gezelligs te gaan doen, of bel haar een keer samen. Voor de kinderen is het belangrijk te ervaren dat de oude nanny een plek blijft hebben in hun leven. Doe dit natuurlijk in overeenstemming met de ouders.
- Heb een lange adem; het is voor een kind een enorme verandering. Geduld is soms echt nodig.
- Vraag hulp als je het even niet meer ziet zitten. We helpen je graag!
Gisteren sprak ik Leonie en vroeg haar hoe het ging. Steeds iets beter, was haar antwoord. Toen Sanne langs kwam was het heel gezellig. Leonie vond het even lastig toen Loulou heerlijk bij Sanne op schoot kroop en zag hoe relaxed ze bij haar was. Maar toen ze Sanne later samen uitzwaaiden en Loulou zomaar Leonie’s hand vastpakte en haar mee trok om een boekje te gaan lezen, wist ze dat ze op de goede weg waren!
